Lang ben là bệnh về da thường gặp, phổ biến ở vùng nhiệt đới nóng ẩm, nhất là ở nhóm tuổi thanh thiếu niên.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Tạ Quốc Hưng, khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM.
Định nghĩa
– Lang ben (Pityriasis versicolor) là bệnh nhiễm nấm ngoài da phổ biến.
– Bệnh ảnh hưởng tới 30-40% dân số, không gây nguy hiểm nhưng ảnh hưởng đến thẩm mỹ bởi các mảng da sáng màu.
– Bệnh có thể chữa được nhưng nguy cơ tái phát rất cao.
Nguyên nhân
– Lang ben do nấm thuộc nhóm Malassezia gây nên.
* Các nhà khoa học đã xác định và phân loại 12 chủng nấm Malassezia, trong đó có các chủng thường gây bệnh như sympodialis, globosa, restricta, slooffiae, furfur, obtusa…
* Loại nấm này phát triển trên bề mặt da, tác động vào lớp biểu bì làm sắc tố dưới da thay đổi, tạo nên các vùng da giảm hoặc mất sắc tố (trắng nổi bật so với các vùng da xung quanh).
– Một số yếu tố nguy cơ:
* Thời tiết nóng ẩm.
* Ra nhiều mồ hôi.
* Da tăng tiết dầu.
* Nhóm người suy giảm miễn dịch (HIV, trẻ em sau mắc cúm, sởi…).
* Thay đổi nội tiết, nhất là ở nhóm tuổi dậy thì.
* Mang thai.
* Sử dụng nội tiết thay thế.
* Vệ sinh cá nhân kém.
Đường lây
Bệnh lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc hoặc dùng chung vật dụng cá nhân như quần áo, khăn tắm, chăn màn…
Triệu chứng
– Xuất hiện các dát hình tròn hay hình bầu dục, bên trên có vảy da mỏng, tăng dần về số lượng và kích thước.
– Lang ben da có màu khác so với vị trí xung quanh, có thể màu trắng, hồng hoặc nâu.
– Da ngứa, tăng lên khi ra nắng hoặc đổ mồ hôi.
– Rát da.
– Bệnh tập trung ở nhóm thanh thiếu niên 15-25 tuổi, xuất hiện nhiều ở lưng, ngực, cổ và mặt trong cánh tay.
Chẩn đoán
– Chẩn đoán dựa trên triệu chứng.
– Xét nghiệm.
Điều trị
– Dùng thuốc chống nấm tại chỗ như ketoconazol (1-2%) hoặc selenium sulfid (2,5%). Điều trị 2 lần/tuần trong 2 đến 4 tuần.
– Các thuốc khác như nhóm azol, allylamin dạng kem và dung dịch, glycol propylen, nystatin, axit salicylic.
– Nếu bệnh ảnh hưởng nhiều vùng da, diện tích thương tổn lớn thì sử dụng thuốc chống nấm dạng uống.
– Thời gian bị bệnh càng lâu, khả năng chữa trị càng khó, tỷ lệ tái phát bệnh sau một năm cao (20%).
Phòng ngừa
– Biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh là vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
– Cần rửa mặt sạch sẽ để loại bỏ lớp dầu thừa và bụi bẩn.
– Tránh tiếp xúc quá lâu với ánh nắng mặt trời nhằm hạn chế vùng da đổi màu tăng trưởng.
