Ngoài các yếu tố di truyền, bệnh lý nền… còn có những nguyên nhân chủ quan do người trong cuộc gây phát sinh mụn trứng cá ở mặt. Các thói quen “xấu” ấy rất đa dạng như không giữ vệ sinh khẩu trang, vỏ gối, cọ trang điểm, không vệ sinh điện thoại, chế độ ăn, thói quen sờ tay lên mặt.
Tình trạng mụn trứng cá dai dẳng, bên cạnh khía cạnh bệnh lý, việc bản thân không quan tâm đến tác động của những vật dụng, việc làm, chế độ ăn hàng ngày có thể làm bệnh càng tiến triển và dai dẳng. Dưới đây, là một số thủ phạm cần nhận dạng:
- Khẩu trang và chăn ga gối đệm
Khẩu trang chúng ta đeo hàng ngày và tiếp xúc trực tiếp lên da. Mặt trong khẩu trang sẽ bị bám bẩn bởi mồ hôi, bã nhờn. Mặt ngoài của khẩu trang sẽ bám nhiều bụi bặm, vi khuẩn do vậy nếu chung ta không thay thường xuyên, sẽ làm tăng khả năng nhiễm khuẩn và bít tắc.
Chăn, ga, gối đệm… đặc biệt gối là nơi thường tiếp xúc mồ hôi, bã nhờn trên da và tóc. Do vậy vỏ gối là nơi chứa nhiều vi khuẩn nên nếu không được vệ sinh thường xuyên, chúng sẽ nhân gây mụn trứng cá bởi mỗi ngày con người dành ít nhất 8 tiếng để ngủ và tỳ đè lên gối.
Ngoài việc giặt vỏ gối thường xuyên, hãy cân nhắc dùng áo gối bằng lụa, nó không chỉ tạo cảm giác dễ chịu cho làn da của bạn mà còn ít tích bụi bẩn, giảm ma sát gây kích ứng da và phát sinh và làm nặng mụn.
- Dụng cụ trang điểm, điện thoại (ĐTDĐ)
Trang điểm là việc không thể thiếu của chị em phụ nữ tuy nhiên trang điểm nhiều, dùng nhiều kem che khuyết điểm hoặc tẩy trang không sạch sau khi trang điểm cùng là nguyên nhân gây trứng cá và làm nặng thêm bệnh. Bên cạnh đó có một yếu tố nữa chính là vệ sinh của cọ hoặc bông trang điểm.
Chúng ta cần vệ sinh cọ trang điểm định kì ít nhất là 1lần/tuần để đảm bảo vệ sinh, hạn chế sự tích tụ của vi khuẩn. Đặc biệt, không nên dùng chung cọ trang điểm với người khác.
Ngoài ra, vật dụng cá nhân thường ngày như ĐTDĐ cũng thường xuyên tiếp xúc với da mặt. Bên cạnh đó, tay chúng ta chạm nhiều nơi, nhiều đồ vật rồi lại cầm vào ĐTDĐ từ đó có thể làm vi khuẩn từ tay lan lên mặt.
Việc vệ sinh thường xuyên các dụng cụ này để giảm thiểu vi khuẩn, việc nên để cách xa da mặt mỗi khi cần gọi điện thoại là rất cần thiết. Không nên đưa điện thoại vào nhà vệ sinh, môi trường có nhiều vi trùng. Dùng dung dịch kháng khuẩn để vệ sinh ít nhất một lần/ngày.
- Sữa rửa mặt không phù hợp với da
Hầu hết các chuyên gia đều đồng ý, để chống lại mụn trứng cá, việc tìm ra loại sữa rửa mặt phù hợp là rất cần thiết. Hãy tìm kiếm các loại sửa rửa mặt dành cho da dầu có thể có thêm thành phần chống mụn trứng cá như axit alpha hydroxy trong sữa rửa mặt.
Nó giúp làm “tan” các tắc nghẽn trong lỗ chân lông mà gần như không gây kích ứng. Benzoyl peroxide cũng là một thành phần hiệu quả cao trong điều trị trứng cá. Nó giúp làm khô mụn và có đặc tính kháng khuẩn.
Nếu da dầu và không nhạy cảm, hãy thử sản phẩm có chứa axit salicylic để tẩy tế bào chết cho các lỗ chân lông bị tắc. Nếu tìm kiếm giải pháp tự nhiên, có thể thử dầu cây trà, có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn tự nhiên rất tốt.
- Thói quen sờ tay lên mặt
Bàn tay chạm vào rất nhiều thứ, từ bàn phím điện thoại đến tay nắm cửa nhà vệ sinh… cho đến các vật dụng chứa nhiều vi khuẩn nhất. Nếu có thói quen hay sờ tay lên mặt vô tình sẽ đưa vi khuẩn từ tay lên da. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến da dễ bị nổi mụn và tình trạng sẽ trầm trọng hơn
Nên rửa tay bằng xà phòng, dung dịch sát khuẩn sau khi tiếp xúc với những vị trí dơ bẩn. Hạn chế sờ chạm tay lên mặt sẽ hạn chế vi khuẩn đưa lên mặt, giảm mụn và nhiều căn bệnh viêm nhiễm khác, nhất là trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang bùng phát như hiện nay.
- Không quan tâm tới chế độ ăn uống hàng ngày
Nghiên cứu cho thấy có một số loại thực phẩm gây ra mụn trứng cá cao hơn những loại thực phẩm khác. Chỉ số GI (Glycemic Index – Chỉ số đường huyết) trong các loại thức ăn liên quan đến nhạy cảm Insulin. Ví dụ như những thực phẩm chứa nhiều đường đặc biệt là bánh kẹo, nước ngọt là những thức ăn làm tăng lượng đường trong máu nhanh hơn và tăng nguy cơ đề kháng insulin.
Nồng độ Insulin cao trong máu sẽ làm tăng sự tăng sinh của tế bào sừng, kích thích tăng tổng hợp androgen dẫn đến tăng tiết tuyến bã và cuối cùng làm nặng lên trứng cá.
Việc ăn nhiều thức ăn chứa dầu mỡ không làm tăng tiết bã nhờn trên da nhưng dầu mỡ bám trên da sẽ gây ra sự bít tắc đặc biệt nên chúng ta ăn không khéo léo và vệ sinh vùng quanh miệng không cẩn thận.
Một yếu tố khác là bỏ bữa, khiến cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng do nguồn năng lượng không cân đối và đồng đều và làm da xấu đi.
Do vậy, nên duy trì chế độ ăn cân đối giữa các nhóm thức ăn, ăn đủ và đúng bữa, uống đủ nước cũng như nên có chế độ tập thể dục đều đặn.
