WAILEA, Hawaii – Tắc mạch máu là biến chứng đáng ngại nhất của chất làm đầy.
Tắc mạch máu xảy ra khi chất làm đầy vô tình được tiêm vào mạch máu, gây ra hiện tượng tắc mạch và hoại tử mô.
Steven G. Yoelin, MD, cho biết tại Hawaiian Eye/Retina 2024: “Bạn không thường xuyên nhìn thấy tắc nghẽn, nhưng khi chúng xảy ra, chúng có thể gây tổn hại nặng nề cho bệnh nhân, đặc biệt là cho cả bác sĩ”.
Vùng nguy hiểm tiêm chất làm đầy – Shawn Allen, MD, Anatomic
Hiểu rõ về giải phẫu cơ bản là bước quan trọng đầu tiên để tránh tiêm chất làm đầy vào mạch máu. Sử dụng kim có lỗ nhỏ, kỹ thuật tiêm chậm, liều tiêm nhỏ hơn và tạo ít áp lực hơn lên pít-tông cũng có thể giúp ngăn ngừa biến chứng này. Nhìn chung, tốt nhất nên tránh những vùng có nguy cơ cao hơn như mí mắt, trán và mũi, Yoelin nói.
Màu trắng là dấu hiệu đầu tiên cho thấy tắc nghẽn đã xảy ra, theo thời gian là vết bầm tím và đổi màu, đồng thời không phải lúc nào cũng xuất hiện cảm giác đau.
Yoelin cho biết Hyaluronidase là vũ khí tốt nhất hiện có để xử lý biến chứng này. Sử dụng hyaluronidase liều cao của DeLorenzi đòi hỏi phải “làm ngập” khu vực với một lượng enzyme vừa đủ để thủy phân chất độn trong toàn bộ khối mô và hòa tan vùng tắc. Gần đây, hyaluronidase dưới hướng dẫn siêu âm đã được giới thiệu. Bằng cách hình dung chính xác vị trí của chất làm đầy, việc điều trị có mục tiêu hơn có thể được thực hiện. Tuy nhiên, không phải thiết bị siêu âm nào cũng có sẵn trong mọi hoạt động thẩm mỹ và việc giải thích các hình ảnh Hoa Kỳ đòi hỏi phải có một lộ trình học tập.
Một cách khác và hiệu quả hơn để đưa hyaluronidase trực tiếp vào mạch máu là đặt ống thông vào động mạch mặt ở khuyết trước ngay viền hàm.
Yoelin giải thích rằng trước tiên, anh ấy xác định vị trí rảnh này cùng bên và tiêm lidocain. Sau đó, anh ta rút 1 ml hyaluronidase vào một ống tiêm luer lock 3cc và gắn vào cùng một ống tiêm 25 G, 1 inch. Sau khi mồi ống và kim, để bệnh nhân ở tư thế ngồi, anh ta di chuyển kim vuông góc với bề mặt da. Ngay khi kim đâm vào da, Yoelin yêu cầu trợ lý của mình tạo lực căng âm lên pít tông và để nó tiếp tục tiến lên.
Sau đó, dòng máu sẽ đưa enzyme đi khắp nơi dọc theo động mạch mặt, đến khu vực mạch máu bị tắc.
“Nó hoạt động như ma thuật” Yoelin nói. “Phần khó khăn ở đây là tìm ra mạch máu đó. Nếu không tìm thấy, bạn luôn có thể quay lại kỹ thuật làm ngập. Nhưng tôi mong bạn hãy suy nghĩ về kỹ thuật này.”
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Hyaluronidase là hoạt chất gi?
– Hyaluronidase là hoạt chất hòa tan axit hyaluronic ( phân hủy chuỗi β 1,4 của disaccharide )
– Ưu điểm lớn nhất của việc sử dụng chất làm đầy HA là hyaluronidase có thể làm suy giảm chất làm đầy
– Thời gian bán hủy của hyaluronidase là 30 phút trong mô dưới da và 2 ~ 3 phút trong mạch máu
2. Nguy cơ biến chứng mạch máu ảnh hưởng bởi các yếu tố nào ?
– Tiêm vào mạch máu ( động mạch mặt và động mạch góc )
– Vị trí : Các vị trí có nguy cơ cao bao gồm gian mày, mũi, và rãnh mũi má, những nơi có nhiều đường nối với động mạch cảnh trong.
– Thể tích của chất làm đầy : Nhiều, áp lực cao, có thể làm tăng mức độ tắc động mạch.
– Loại chất làm đầy : Chất làm đầy vĩnh viễn không thể hòa tan có thể gây tắc mạch máu không hồi phục.
– Kích thước kim : Kim nhọn cỡ nhỏ có thể đi vào lòng động mạch dễ dàng hơn kim lớn hay canulla . Ngoài ra, hút máu qua một kim nhỏ là không đáng tin cậy
– Sẹo do các quy trình trước đó có thể đã làm thay đổi mô hình mạch máu tại chỗ.
3. Lưu ý tiêm chất làm đầy vùng mũi ?
– Tiêm chậm, lượng nhỏ, tiêm sâu
– Không nên sử dụng kim 30G
– Chất làm đầy có G’ cao khi tiêm tại lớp màng xương.
– Tiêm nông: tổn thương ĐM lưng mũi, ĐM góc, ĐM mũi bên, ĐM trụ mũi
– Là nguyên nhân hàng đầu gây hoại tử mô, nguyên nhân thứ 2 gây mất thị lực
4. Những đặc điểm của chất làm đầy lý tưởng ?
Không độc hại, tương thích sinh học, độ bền tốt, có thể tiêm giải, dễ sử
dụng, an toàn, giảm thiểu thời gian phân giải, kết quả có thể tiên lượng
trước.
5. Thời gian bán hủy của hyaluronidase là bao lâu ?
Thời gian bán hủy của hyaluronidase là 30 phút trong mô dưới da và 2 ~ 3 phút trong mạch máu
Published by: Sources/Disclosures Collapse
Nguồn tham khảo:
- Yoelin SG. Dreaded complications of aesthetic procedures. Presented at: Hawaiian Eye 2024; Jan. 13-19, 2024; Wailea, Hawaii.
- Disclosures: Yoelin reports consulting for Allergan, Galderma and Merz and performing paid research for Allergan, Merz and Teoxane.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Kiều Trang
Khoa Da Liễu – Thẩm Mỹ Da BV ĐH Y Dược TP.HCM
