Quầng thâm mắt là một vấn đề thẩm mỹ phổ biến, ảnh hưởng đến cả nam lẫn nữ ở mọi lứa tuổi. Vùng da dưới mắt trở nên sẫm màu, tạo cảm giác mệt mỏi, thiếu sức sống và khiến khuôn mặt trông già hơn. Vậy nguyên nhân nào gây ra quầng thâm mắt và có những phương pháp nào để cải thiện tình trạng này? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và hữu ích nhất.
Quầng thâm ở mắt là gì?
Quầng thâm mắt là tình trạng vùng da dưới mắt bị sẫm màu hơn so với các vùng da khác trên khuôn mặt. Màu sắc của quầng thâm có thể thay đổi từ màu xanh tím, nâu xám đến đen, tùy thuộc vào sắc tố da và nguyên nhân gây ra. Vùng da dưới mắt vốn rất mỏng và nhạy cảm, chứa nhiều mạch máu nhỏ. Khi máu lưu thông kém hoặc các mạch máu bị giãn nở, chúng sẽ hiện rõ hơn dưới lớp da mỏng, tạo thành quầng thâm.
Để hiểu rõ hơn, chúng ta có thể hình dung như sau:
- Lớp da mỏng: Vùng da dưới mắt chỉ dày khoảng 0.5mm, mỏng hơn rất nhiều so với các vùng da khác trên cơ thể (trung bình khoảng 2mm). Điều này khiến các mạch máu và sắc tố bên dưới dễ dàng lộ ra ngoài.
- Mạng lưới mạch máu: Vùng da quanh mắt chứa một mạng lưới dày đặc các mạch máu nhỏ. Khi máu lưu thông chậm hoặc bị ứ đọng, các mạch máu này sẽ giãn nở và trở nên sẫm màu, tạo thành quầng thâm.
- Sắc tố melanin: Melanin là sắc tố quyết định màu da. Khi vùng da dưới mắt sản xuất quá nhiều melanin, nó cũng có thể gây ra quầng thâm.
Quầng thâm mắt thường đi kèm với các biểu hiện khác như bọng mắt (túi mỡ dưới mắt), nếp nhăn, khiến khuôn mặt trông mệt mỏi, già nua và thiếu sức sống. Mặc dù không gây hại cho sức khỏe, nhưng quầng thâm mắt ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và sự tự tin của mỗi người.
Những nguyên nhân gây nên quầng thâm ở mắt
Quầng thâm mắt là kết quả của nhiều yếu tố khác nhau, có thể chia thành các nhóm chính như sau:
Do lối sống và sinh hoạt
- Thiếu ngủ và mệt mỏi: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, quá trình lưu thông máu bị ảnh hưởng, khiến vùng da dưới mắt không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất, dẫn đến hình thành quầng thâm. Thức khuya, làm việc căng thẳng, stress kéo dài cũng góp phần làm tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
- Mất nước: Khi cơ thể thiếu nước, da trở nên khô và mỏng hơn, khiến các mạch máu dưới da lộ rõ hơn, đặc biệt là ở vùng da mỏng manh dưới mắt, tạo thành quầng thâm.
- Chế độ ăn uống không hợp lý: Thiếu hụt vitamin K, sắt và các chất dinh dưỡng khác có thể làm suy yếu các mạch máu và tăng sắc tố da, gây ra quầng thâm. Tiêu thụ quá nhiều muối cũng có thể gây tích nước, làm bọng mắt sưng húp và quầng thâm rõ hơn.
- Tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời: Tia UV từ ánh nắng mặt trời kích thích sản sinh melanin, hắc tố gây sạm da. Vùng da dưới mắt vốn mỏng manh nên càng dễ bị ảnh hưởng, dẫn đến thâm sạm.
Do yếu tố di truyền và cơ địa
- Di truyền: Một số người có cấu trúc da mỏng, mạch máu dưới da gần bề mặt hơn hoặc có xu hướng tích tụ sắc tố melanin ở vùng da dưới mắt do di truyền từ cha mẹ. Điều này khiến họ dễ bị quầng thâm hơn người khác, ngay cả khi họ có lối sống lành mạnh.
- Tuổi tác: Khi tuổi càng cao, da mất dần collagen và elastin, trở nên mỏng và kém đàn hồi hơn. Các mạch máu dưới da cũng trở nên rõ hơn, kết hợp với sự suy giảm lớp mỡ dưới da khiến vùng da dưới mắt trũng sâu, tạo thành quầng thâm và bọng mắt.
Do các vấn đề sức khỏe
- Dị ứng: Các phản ứng dị ứng có thể gây viêm và ngứa mắt, khiến bạn dụi mắt thường xuyên. Hành động này có thể làm vỡ các mạch máu nhỏ dưới da, gây ra quầng thâm.
- Bệnh lý tuyến giáp: Suy giáp hoặc cường giáp có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và tuần hoàn máu, góp phần hình thành quầng thâm.
- Thiếu máu do thiếu sắt: Sắt là thành phần quan trọng của hemoglobin, chất vận chuyển oxy trong máu. Khi thiếu sắt, lượng oxy đến các mô, bao gồm cả vùng da dưới mắt, bị giảm sút, khiến da trở nên nhợt nhạt và quầng thâm xuất hiện.
Các nguyên nhân khác
- Hút thuốc và sử dụng chất kích thích: Nicotine trong thuốc lá làm hẹp mạch máu, cản trở lưu thông máu và giảm lượng oxy đến da, gây ra quầng thâm.
- Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ trong thời kỳ mang thai, kinh nguyệt hoặc mãn kinh có thể gặp tình trạng thay đổi nội tiết tố, ảnh hưởng đến sắc tố da và gây ra quầng thâm.
Mắt thâm quầng biểu hiện của bệnh gì?
Mắt thâm quầng không chỉ đơn thuần là dấu hiệu của việc thiếu ngủ hay mệt mỏi mà đôi khi còn là “tiếng kêu cứu” của cơ thể, báo hiệu một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Dưới đây là một số bệnh lý có thể biểu hiện qua tình trạng mắt thâm quầng:
Dấu hiệu của bệnh gan
Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và thải độc của cơ thể. Khi chức năng gan suy giảm, các chất độc không được đào thải kịp thời, tích tụ lại trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, trong đó có vùng da quanh mắt. Mắt thâm quầng do bệnh gan thường đi kèm với một số triệu chứng khác như:
- Vàng da, vàng mắt: Đây là dấu hiệu điển hình của các bệnh về gan, do sự tích tụ bilirubin (một chất màu vàng) trong máu.
- Mệt mỏi, chán ăn: Chức năng gan suy giảm khiến cơ thể không hấp thu được đầy đủ chất dinh dưỡng, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, chán ăn.
- Đau tức vùng hạ sườn phải: Vùng gan nằm ở phía dưới sườn phải, khi gan bị tổn thương có thể gây đau tức ở vùng này.
- Nước tiểu sẫm màu: Do bilirubin được đào thải qua nước tiểu, khi gan có vấn đề, nước tiểu có thể trở nên sẫm màu hơn.
Nếu bạn thấy mắt thâm quầng kèm theo các triệu chứng trên, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.
Dấu hiệu của bệnh suy thận
Thận có nhiệm vụ lọc máu và đào thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Khi thận bị suy yếu, quá trình này bị ảnh hưởng, gây rối loạn điện giải và tích tụ chất độc trong máu. Điều này có thể dẫn đến tình trạng mắt thâm quầng, đặc biệt là ở những người bị suy thận mãn tính. Ngoài ra, suy thận còn có thể gây ra các triệu chứng sau:
- Phù nề: Do khả năng đào thải nước của thận bị suy giảm, nước có thể tích tụ lại trong cơ thể, gây phù nề ở chân, mắt cá chân, mặt…
- Tiểu đêm nhiều: Thận hoạt động kém hiệu quả có thể dẫn đến tình trạng tiểu đêm nhiều lần.
- Cao huyết áp: Suy thận có thể là nguyên nhân hoặc hậu quả của cao huyết áp.
- Mệt mỏi, khó thở: Do thiếu máu và rối loạn điện giải.
Nếu bạn gặp các triệu chứng trên, đặc biệt là phù nề và tiểu đêm nhiều, hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra chức năng thận.
Dấu hiệu của bệnh dạ dày mãn tính
Các bệnh về dạ dày mãn tính như viêm loét dạ dày, tá tràng có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng của cơ thể. Khi cơ thể không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là sắt và vitamin B12, có thể dẫn đến thiếu máu, gây ra tình trạng mắt thâm quầng. Bên cạnh đó, các bệnh dạ dày mãn tính còn có thể gây ra các triệu chứng sau:
- Đau bụng: Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng thượng vị (trên rốn).
- Ợ chua, ợ nóng: Do axit dạ dày trào ngược lên thực quản.
- Buồn nôn, nôn: Đặc biệt là sau khi ăn.
- Khó tiêu, đầy bụng: Do chức năng tiêu hóa bị suy giảm.
Nếu bạn thường xuyên gặp các vấn đề về tiêu hóa và mắt bị thâm quầng, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được tư vấn và điều trị.
Kinh nguyệt không đều
Kinh nguyệt không đều có thể ảnh hưởng đến sự lưu thông máu và khí huyết trong cơ thể. Khi kinh nguyệt không đều, lượng máu mất đi có thể nhiều hơn bình thường, dẫn đến thiếu máu, gây ra tình trạng mắt thâm quầng. Ngoài ra, kinh nguyệt không đều còn có thể gây ra các triệu chứng khác như:
- Chu kỳ kinh nguyệt quá ngắn hoặc quá dài: Chu kỳ kinh nguyệt bình thường là từ 21 đến 35 ngày.
- Lượng máu kinh quá nhiều hoặc quá ít: Lượng máu kinh bình thường là từ 30 đến 80ml.
- Đau bụng kinh: Đau bụng dưới trước hoặc trong khi hành kinh.
- Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, buồn bã, lo âu.
Nếu bạn gặp các vấn đề về kinh nguyệt và mắt bị thâm quầng, hãy đến gặp bác sĩ phụ khoa để được tư vấn và điều trị.
Mắt thâm quầng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố di truyền, tuổi tác, thiếu ngủ, căng thẳng, tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời… Việc xác định chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng này là rất quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp. Vì vậy, nếu bạn lo lắng về tình trạng mắt thâm quầng của mình, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn.
Cách trị thâm quầng mắt tại nhà
Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên
- Dưa chuột: Dưa chuột chứa nhiều nước và vitamin C, giúp làm mát, giảm sưng và làm sáng vùng da dưới mắt.
- Cách thực hiện: Cắt dưa chuột thành từng lát mỏng, để trong tủ lạnh khoảng 10-15 phút. Sau đó đắp lên mắt khoảng 15-20 phút.
- Khoai tây: Khoai tây chứa enzyme catecholase có tác dụng làm sáng da và giảm thâm quầng.
- Cách thực hiện: Gọt vỏ khoai tây, rửa sạch và cắt lát mỏng. Đắp lên mắt khoảng 15-20 phút. Hoặc bạn có thể ép khoai tây lấy nước rồi dùng bông tẩy trang thấm và đắp lên mắt.
- Túi trà (trà xanh hoặc trà hoa cúc): Chất chống oxy hóa trong trà giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm thâm quầng.
- Cách thực hiện: Ngâm 2 túi trà trong nước nóng khoảng 5 phút. Sau đó vớt ra, vắt nhẹ và để nguội. Đặt túi trà lên mắt khoảng 15-20 phút.
- Nha đam: Nha đam có khả năng dưỡng ẩm, làm dịu da và giảm thâm quầng.
- Cách thực hiện: Lấy phần gel nha đam tươi, thoa nhẹ lên vùng da dưới mắt trước khi đi ngủ.
- Cà chua: Cà chua chứa lycopene giúp làm sáng da và giảm thâm quầng. Có thể kết hợp với chanh để tăng hiệu quả.
- Cách thực hiện: Trộn 1 thìa nước ép cà chua với 1 thìa nước cốt chanh. Thoa hỗn hợp lên vùng da dưới mắt khoảng 10-15 phút rồi rửa sạch. Lưu ý: Chanh có thể gây kích ứng da, nên thử một lượng nhỏ trước khi sử dụng.
- Dầu dừa và bã cà phê: Bã cà phê giúp tẩy tế bào chết và làm sáng da, kết hợp với dầu dừa giúp dưỡng ẩm và làm mềm da.
- Cách thực hiện: Trộn bã cà phê với một lượng dầu dừa vừa đủ tạo thành hỗn hợp sệt. Massage nhẹ nhàng lên vùng da dưới mắt khoảng 5 phút rồi rửa sạch.
Các biện pháp khác
- Ngủ đủ giấc: Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân chính gây ra quầng thâm mắt. Hãy đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.
- Chườm lạnh: Chườm lạnh giúp giảm sưng và thâm quầng. Bạn có thể dùng khăn lạnh, túi chườm lạnh hoặc thìa inox đã được làm lạnh áp lên mắt.
- Massage nhẹ nhàng: Massage nhẹ nhàng vùng da quanh mắt giúp tăng cường lưu thông máu và giảm thâm quầng.
- Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp da được cấp ẩm đầy đủ, giảm thiểu tình trạng khô da và thâm quầng.
- Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và gây ra quầng thâm mắt.
- Sử dụng kem dưỡng mắt: Lựa chọn các loại kem dưỡng mắt có chứa vitamin K, vitamin C, retinol hoặc caffeine để giúp giảm thâm quầng và nếp nhăn.
Cách cách trị thâm mắt thẩm mỹ
Công nghệ Laser
- Nguyên lý: Sử dụng tia laser với bước sóng phù hợp (thường là 1064nm hoặc laser Pico) tác động trực tiếp lên vùng da dưới mắt. Tia laser sẽ phá vỡ các hắc sắc tố melanin (nguyên nhân gây thâm quầng) thành những phân tử nhỏ li ti, sau đó được đào thải ra ngoài theo cơ chế tự nhiên của cơ thể. Đồng thời, laser còn kích thích sản sinh collagen và elastin, giúp da vùng mắt săn chắc, mịn màng hơn.
- Ưu điểm: Hiệu quả nhanh chóng, rõ rệt sau một vài liệu trình. Ít xâm lấn, ít gây tổn thương cho da. Có thể điều chỉnh bước sóng để phù hợp với từng tình trạng thâm quầng và loại da.
- Các loại laser phổ biến: Laser Pico, Laser QS, Laser CO2 fractional. Mỗi loại có ưu điểm riêng, bác sĩ sẽ tư vấn loại phù hợp với từng trường hợp.
- Lưu ý: Cần được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn và kinh nghiệm tại các cơ sở uy tín. Có thể có cảm giác châm chích nhẹ trong quá trình điều trị. Cần chống nắng kỹ sau điều trị.
Tiêm chất làm đầy (Filler)
- Nguyên lý: Tiêm chất làm đầy (thường là Hyaluronic Acid – HA) vào vùng trũng dưới mắt để làm đầy rãnh lệ, giảm thiểu sự tương phản giữa vùng da dưới mắt và gò má, từ đó làm mờ quầng thâm.
- Ưu điểm: Hiệu quả nhanh chóng, thấy rõ ngay sau khi tiêm. Ít xâm lấn.
- Nhược điểm: Hiệu quả không kéo dài vĩnh viễn (thường từ 6-18 tháng), cần tiêm nhắc lại. Có thể gây ra một số tác dụng phụ như sưng bầm nhẹ tại chỗ tiêm.
- Lưu ý: Cần được thực hiện bởi bác sĩ có tay nghề cao để tránh các biến chứng như tắc mạch máu, vón cục filler.
Tiêm meso/tiêm dưỡng chất
- Nguyên lý: Tiêm trực tiếp các dưỡng chất như vitamin, khoáng chất, axit hyaluronic, chất chống oxy hóa… vào vùng da dưới mắt để nuôi dưỡng, tái tạo da, kích thích sản sinh collagen, cải thiện tuần hoàn máu, từ đó làm mờ quầng thâm.
- Ưu điểm: Cung cấp dưỡng chất trực tiếp cho da, giúp da khỏe mạnh từ bên trong. Ít xâm lấn.
- Nhược điểm: Hiệu quả chậm hơn so với laser và filler, cần thực hiện nhiều liệu trình.
Cấy chỉ collagen
- Nguyên lý: Sử dụng các sợi chỉ collagen sinh học cấy vào vùng da dưới mắt để kích thích sản sinh collagen, tăng độ đàn hồi cho da, làm mờ quầng thâm và nếp nhăn.
- Ưu điểm: Hiệu quả kéo dài hơn so với tiêm meso. Ít xâm lấn.
- Nhược điểm: Cần thời gian để collagen sản sinh và thấy rõ hiệu quả.
Phẫu thuật cắt mí dưới
- Nguyên lý: Áp dụng cho trường hợp quầng thâm do bọng mỡ mắt gây ra. Bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở mí dưới để loại bỏ bọng mỡ thừa, giúp vùng da dưới mắt phẳng hơn và giảm quầng thâm.
- Ưu điểm: Hiệu quả lâu dài.
- Nhược điểm: Xâm lấn hơn so với các phương pháp khác, cần thời gian hồi phục.
Làm sao để ngăn ngừa quầng thâm dưới mắt?
Chế độ sinh hoạt khoa học
- Ngủ đủ giấc: Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu. Thiếu ngủ khiến mạch máu dưới mắt giãn nở, lộ rõ hơn và tạo thành quầng thâm. Hãy cố gắng ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm và duy trì lịch trình ngủ đều đặn.
- Kê cao đầu khi ngủ: Việc này giúp hạn chế máu dồn xuống mặt, giảm thiểu tình trạng sưng bọng mắt và quầng thâm.
- Uống đủ nước: Da vùng mắt rất mỏng và dễ bị khô. Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày giúp da đủ ẩm, giảm thiểu nếp nhăn và quầng thâm.
- Hạn chế căng thẳng: Stress và căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và gây ra quầng thâm. Hãy tìm cách thư giãn như tập yoga, thiền, nghe nhạc hoặc dành thời gian cho những hoạt động yêu thích.
- Hạn chế rượu bia và caffeine: Các chất kích thích này có thể gây mất nước và ảnh hưởng đến giấc ngủ, góp phần hình thành quầng thâm.
Chăm sóc da vùng mắt đúng cách
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời: Tia UV có thể làm tăng sắc tố melanin, khiến quầng thâm đậm hơn. Hãy sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên cho vùng da quanh mắt và đeo kính râm khi ra ngoài.
- Tẩy trang kỹ lưỡng: Việc không tẩy trang sạch sẽ khiến cặn trang điểm tích tụ, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và làm thâm vùng da dưới mắt. Hãy sử dụng sản phẩm tẩy trang dịu nhẹ dành riêng cho mắt.
- Sử dụng kem dưỡng mắt: Chọn kem dưỡng mắt chứa các thành phần như vitamin K, vitamin C, retinol, axit hyaluronic, peptide… giúp làm sáng da, giảm thâm quầng và nếp nhăn.
- Massage nhẹ nhàng: Massage nhẹ nhàng vùng da quanh mắt giúp tăng cường lưu thông máu, giảm sưng và làm mờ quầng thâm.
- Đắp mặt nạ cho mắt: Sử dụng các loại mặt nạ tự nhiên như dưa chuột, khoai tây, trà túi lọc hoặc các loại mặt nạ chuyên dụng cho mắt để cung cấp độ ẩm và dưỡng chất cho vùng da này.
Chế độ ăn uống hợp lý
- Bổ sung vitamin và khoáng chất: Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi và các loại thực phẩm giàu vitamin K, vitamin C, sắt… giúp tăng cường sức khỏe mạch máu và giảm thiểu quầng thâm.
- Hạn chế ăn mặn: Ăn quá nhiều muối có thể gây tích nước, khiến bọng mắt và quầng thâm trở nên rõ rệt hơn.
Khám bác sĩ
Trong một số trường hợp, quầng thâm mắt có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe như dị ứng, viêm xoang, thiếu máu… Nếu bạn đã áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng quầng thâm không cải thiện, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn.
Bằng cách kết hợp các biện pháp trên, bạn có thể ngăn ngừa và cải thiện đáng kể tình trạng quầng thâm dưới mắt, giúp đôi mắt trông tươi tắn và rạng rỡ hơn.
Quầng thâm mắt tuy không phải là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nhưng lại ảnh hưởng không nhỏ đến thẩm mỹ và sự tự tin của mỗi người. Việc hiểu rõ nguyên nhân gây ra quầng thâm và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, chăm sóc da hợp lý là chìa khóa để cải thiện tình trạng này.
Hãy xây dựng một lối sống khoa học, kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh và chăm sóc da vùng mắt đúng cách để luôn sở hữu đôi mắt tươi tắn, rạng rỡ. Đừng quên rằng, nếu tình trạng quầng thâm kéo dài và không có dấu hiệu thuyên giảm dù đã áp dụng nhiều biện pháp, bạn nên tìm đến sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.