Rất nhiều nguyên nhân cả bên trong lẫn bên ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe và vẻ đẹp làn da. Vì vậy, hiểu được nguyên nhân giúp chúng ta chăm sóc da tốt hơn, tạo ra làn da khỏe mạnh, tươi tắn lâu dài.
Yếu tố nội sinh là gì?
Vẻ đẹp và sức khỏe làn da do nhiều yếu tố tác động trong đó có nhân tố bên trong hay còn gọi là yếu tố nội sinh. Làn da còn là “hàn thử biểu” về sức khỏe tổng thể người trong cuộc. Khi da tốt, nó sẽ đảm nhận chức năng vốn có để bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường như chất kích ứng, dị ứng nguyên và vi khuẩn, điều chỉnh nhiệt độ, tạo vẻ ngoài và cảm giác mịn màng, ngậm nước tốt, và mang lại làn da đều màu sắc.
Các yếu tố nội sinh ảnh hưởng đến làn da rất đa dạng, có thể kể đến như di truyền, hormone và các tình trạng bệnh mạn tính… Yếu tố di truyền của mỗi cá thể sẽ xác định loại da của mỗi người như da thường, da nhờn, da dầu hay da hỗn hợp và ảnh hưởng của quá trình lão hóa đến tình trạng da tổng thể như thế nào.
Những tác động đó bao gồm sự suy giảm chức năng tái tạo và phục hồi của tế bào, làm giảm hoạt động của tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn, các mô liên kết của da nhanh bị thoái hóa do giảm khả năng giữ nước, mất sự săn chắc. Ngoài ra còn có sự sụt giảm các sợi elastin khiến da mất đi khả năng đàn hồi tốt..
Các bệnh ngoài da dễ bị mắc phải như bệnh viêm da cơ địa, bênh vảy nến và bệnh da vảy cá cũng là các bệnh được quyết định do di truyền. Ví dụ, những người được sinh ra với bộ gien thiếu hụt Filaggrin (một loại protein được tìm thấy ở da) sẽ có chức năng của hàng rào bảo vệ da nhanh bị suy yếu và có xu hướng da nhạy cảm và dễ mắc bệnh viêm da cơ địa.
Với các tình trạng di truyền này, làn da có thể dễ bị kích ứng khi căng thẳng và trầm trọng thêm nếu có sự góp mặt của các nhân tố bên ngoài. Do đó, cần có một quy trình chăm sóc da thích hợp chuyên biệt.
Ngoài ra, nếu mắc một số bệnh mạn tính như tiểu đường hay suy thận…, sức khỏe, tình trạng da cũng nhanh bị ảnh hưởng hơn so với nhóm người khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt.
Các yếu tố bên trong ảnh hưởng đến da còn phải kể đến những thay đổi về hormone hay nội tiết tố. Khi nội tiết tố thay đổi nó ảnh hưởng đến da và có thể gây ra mụn trứng cá. Ngoài ra, phụ nữ đang mang thai cũng là lúc cơ thể xuất hiện nhiều biến đổi, tăng sắc tố và ảnh hưởng đến cân bằng độ ẩm của da. Khi hormone thay đổi, kéo theo hàng loạt thay đổi như phát sinh mụn trứng cá tuổi dậy thì.
Khi mang thai, hormone còn có thể làm tăng sản xuất melanin phát sinh hiện tượng tăng sắc tố hoặc rám má ở mẹ bầu.
Nồng độ estrogen của nữ giới sụt giảm cũng là một phần của quá trình lão hóa sinh học, đặc biệt thường thấy sau thời kỳ mãn kinh. Estrogen có tác dụng làm cân bằng độ ẩm của da và sự suy giảm của nó dẫn đến thay đổi cấu trúc, gây ra hiện tượng teo da do tuổi tác.
Bí quyết chăm sóc da do yếu tố nội sinh gây ra
Phải nói ngay rằng các yếu tố nội sinh là do cơ địa của mỗi người, người thì khỏe, người thì yếu nên sức khỏe da cũng biến thiên. Vì vậy các phương thức trị liệu có thể can thiệp làm giảm tác động tiêu cực do các nhân tố bên trong gây ra. Trước hết cần chú ý đến các giải pháp dưới đây:
Duy trì lối sống khoa học, lành mạnh có thể hạn chế quá trình lão hóa và ngăn chặn các vấn đề về da. Quản lý cuộc sống, đặc biệt làm việc khoa học, nghỉ ngơi hợp lý. Hạn chế căng thẳng (stress), sống vui, sống khỏe để làm cho da đẹp hơn, ít gặp các vấn đề về da như mụn, xỉn da, nám da…
Duy trì cuộc sống năng vận động, hạn chế nằm nhiều, ngồi nhiều. Luyện tập thể dục thường xuyên có tác dụng giúp mau lưu thông tốt, ra nhiều mồ hôi giúp lỗ chân lông thông thoáng, khử độc làm cho da tưới sáng.
Ngoài ra cũng nên trọng tâm tới giấc ngủ, ngủ đủ thời lượng và chất lượng sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, da tái tạo và phục hồi tế bào nhanh.
Ăn uống cân bằng, khoa học, đủ chất, tăng cường thực phẩm có ích bổ sung collagen cho cơ thể, như rau xanh, trái cây, kết hợp cung cấp đủ protein và vitamin, khoáng chất, giàu vitamin C, ít chất béo và đường. Chế độ ăn ít đường cũng sẽ giúp cho đường huyết và insulin ổn định, cho phép các tế bào phát triển bình thường.
Tránh xa thuốc lá, kể cả hút thuốc lá thụ động (hít phải khói người hút phả ra), rượu bia, chất kích thích …. Đây là kẻ thù của làn da, tạo nên các gốc tự do gây hại cho da. Khói thuốc lá làm thu hẹp các mao mạch máu ở các lớp da bên trong. Điều này làm giảm lượng máu lưu thông và triệt tiêu lượng oxy và dưỡng chất, tổn hại đến collagen và tính đàn hồi của da.