Mùa mưa đến với thời tiết ẩm ướt và những người phải làm việc trong môi trường ẩm ướt, hoặc ngâm chân ở vùng nước bẩn là cơ hội cho một số bệnh da phát triển, trong đó có bệnh viêm kẽ ngón chân, nhất là ở ngón thứ 3, thứ 4.
Biểu hiện của bệnh viêm kẽ ngón chân
Viêm kẽ ngón chân hay nấm da chân (Athlete’s foot hay tinea pedis), dân gian gọi là bệnh nước ăn chân, là căn bệnh thường xảy ra ở kẽ chân của ngón thứ 3 và 4. Bệnh thường xảy ra ở những người sống và làm việc trong môi trường nóng ẩm, chân tiết nhiều mồ hôi hoặc tiếp xúc với nước, bó hẹp trong giày và ủng, nhất là trong thời tiết ẩm ướt của mùa mưa.
Nguyên nhân thường do loại nấm là Epidermophyton floccosum gây ra. Đối tượng thường bị nhiễm bệnh là những người phải ngâm chân trong nước một khoảng thời gian dài như nông dân cày bừa làm ruộng, công nhân vệ sinh cống rãnh không sử dụng đồ bảo hộ cẩn thận, vận động viên bơi lội…
Bệnh rất dễ lây lan khi tiếp xúc với người bệnh và có thể lây lan qua sàn nhà, khăn tắm hoặc quần áo bị ô nhiễm, giày dép đi chung…
Nấm kẽ ngón chân thường có 3 loại: có mụn nước, viêm kẽ và tróc vảy khô. Mới đầu người bệnh thấy da đỏ, bong vảy và ngứa ở kẽ ngón chân sau dần dần kẽ ngón chân bị mủn , trắng bợt có thể loét, chảy nước hoặc nứt kẽ, rớm máu. Đặc biệt là ở các khe kẽ ngón chân, nhất là ngón 3 – 4 luôn sít nhau. Bệnh có thể lan rộng sang các kẽ ngón chân khác, hoặc lan lên mu bàn chân hoặc rìa chân.
Cách xử lý và phòng ngừa nấm kẽ chân
Một số loại nấm gây viêm kẽ ngón chân còn kèm theo mụn nước hoặc vết loét, đôi khi dễ bị nhầm với bệnh chàm hoặc da khô. Nhiễm trùng có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bàn chân, sau đó lây sang bàn tay, đặc biệt là khi cào gãi mạnh những vị trí bị nhiễm trùng trên bàn chân.
Điều trị bệnh nấm kẽ chân thường sử dụng thuốc kháng nấm, chỉ dùng đường bôi nếu bị nhẹ và dùng đường uống khi trầm trọng. Ngoài ra còn sử dụng một số thuốc kháng histamin để chống ngứa, thuốc kháng sinh và sát khuẩn tại chỗ nếu bội nhiễm thêm. Thuốc bôi tại chỗ có thể sử dụng các loại kháng nấm thông dụng hiện nay như nhóm allylamine, nhóm azole( ketoconazole , clotrimazole, miconazole…)
Không được lạm dụng thuốc bôi, người bệnh phải tuân thủ bôi đúng và đủ tránh bôi quá nhiều thuốc có thể gây cảm giác nóng, rát ở tổn thương. Thuốc trị bệnh nấm kẽ chân: thuốc kháng nấm đường bôi và đường uống có thể để lại một số tác dụng phụ, vì vậy khi sử dụng cần tư vấn của bác sĩ chuyên khoa, đặc biệt thận trọng khi dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú.
Việc điều trị nấm bàn chân an toàn nhất là thuốc chống nấm tại chỗ, nhưng sự tái phát phổ biến và việc điều trị thường kéo dài. Do đó có thể lựa chọn các điều trị khác: itraconazole, terbinafine bằng đường uống trong 2 – 4 tuần và việc sử dụng thuốc kháng nấm tại chỗ đồng thời làm giảm sự tái phát của bệnh
Bệnh viêm kẽ ngón chân không nguy hiểm đến tính mạng, song vẫn gây nhiều bất tiện đối với nhiều bệnh nhân, nhất là nhóm người làm việc môi trường ẩm ướt, thường xuyên đi giày, ra mồ hôi chân, vì vậy cần giữ gìn các kẽ chân luôn khô ráo, đặc biệt là giữa các ngón chân.
Nên để chân trần để thoát khí khi ở nhà hay khi đi ngủ. Lau khô các kẽ ngón chân sau khi tắm. Thay tất thường xuyên, nếu chân ra nhiều mồ hôi nên thay tất hai lần một ngày. Giảm độ ẩm trên bàn chân và giày dép là cần thiết để phòng sự tái phát.
Lựa chọn giày dép có tính thấm hoặc đi tất mở ngón chân hoặc thay đổi tất rất quan trọng đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nóng ẩm. Kẽ ngón nên được làm khô sau khi tắm rửa.
Các chất làm khô cũng được khuyên dùng như bột chống nấm (miconazole), tím gentian, dung dịch Burow (5% nhôm subacetate) và dung dịch aluminum chloride 20 đến 25% hàng đêm trong 1 tuần sau đó 1 – 2 lần/tuần nếu cần. Đi giày nhẹ thông thoáng, tránh đi giày làm bằng chất liệu tổng hợp, chẳng hạn như nhựa vinyl hoặc cao su.