Theo một nghiên cứu, biểu hiện lâm sàng tổn thương đầu chi dạng cước (chilblain-like) được quan sát thấy trong đại dịch COVID-19, thường được gọi là “ngón chân COVID”, có các đặc điểm loại I do virus gây ra bệnh liên quan.
“Một loạt các biểu hiện trên da, bao gồm các tổn thương chilblain-like, đã được mô tả liên quan đến nhiễm coronavirus 2 (SARS-COV-2) gây ra hội chứng hô hấp cấp nặng nề trong đại dịch coronavirus 2019 (COVID-19)”, BS Thomas Hubiche và các đồng nghiệp đã viết trong tạp chí y khoa của Hiệp hội Y khoa Hoa Kì (JAMA Dermatology). “Các tổn thương chilblain-like xảy ra thường xuyên hơn dự kiến và các nghiên cứu đã bắt đầu khám phá mối liên hệ tiềm ẩn với nhiễm SARS-CoV-2 so với các nguyên nhân chính khác.”
Chuỗi trường hợp tiềm năng bao gồm 40 bệnh nhân ngoại trú có tổn thương chilblain-like tại Bệnh viện Đại học Nice (Pháp) từ 9 -17/4/2020. Các đánh giá lâm sàng, mạch máu, các xét nghiệm được thực hiện trên mỗi bệnh nhân, bao gồm số lượng bạch cầu, xét nghiệm chức năng gan và thận, thời gian prothrombin, các xét nghiệm kháng thể, và những xét nghiệm khác.
Phơi nhiễm với COVID-19, những trường hợp có thể được báo cáo bao gồm 24 bệnh nhân (60%), trong khi đó 11 bệnh nhân (27,5%) đáp ứng được tiêu chuẩn chẩn đoán của bệnh COVID – 19 trong vòng 6 tuần trước khi xuất hiện tổn thương chilblains. Tất cả các bệnh nhân được xét nghiệm đều có kết quả SARS-CoV-2-rt-PCR âm tính. Xét nghiệm huyết thanh SARS-CoV-2 cho thấy 12 bệnh nhân (30%) có kết quả xét nghiệm dương tính với kháng thể IgM, IgA hoặc IgG.
Sinh thiết da của 19 bệnh nhân cho thấy viêm tế bào lympho và tổn thương mạch máu tương tự như ở tổn thương chilblain giống lupus.
Các nhà nghiên cứu viết rằng: “Một phát hiện quan trọng của nghiên cứu này là các phát hiện lâm sàng, sinh học và mô học cho thấy bệnh liên quan loại I do vi rút gây ra”. “Thật vậy, chilblains là một trong những dấu hiệu nổi bật của biểu hiện lâm sàng của các bệnh liên quan đến di truyền loại I.”
Đáp ứng với interferon-alpha cao hơn đáng kể ở những bệnh nhân có chilblains so với những bệnh nhân bị COVID-19 vừa hoặc nặng.
Các nhà nghiên cứu đã viết: “Mặc dù mối liên hệ gây bệnh giữa nhiễm SARS-CoV-2 và sự xuất hiện của tổn thương chilblain-like vẫn cần được chứng minh, nhưng những kết quả này cho thấy rằng phản ứng miễn dịch là yếu tố chính giải thích sự đa dạng của các biểu hiện lâm sàng được quan sát thấy trong đại dịch COVID-19”.
Góc nhìn cá nhân
Trong nghiên cứu xuất sắc này của Hubiche và các đồng nghiệp, một nhóm gồm 40 bệnh nhân bị pernio/chilblains trong đại dịch COVID-19, tất cả đều âm tính với PCR tại thời điểm xét nghiệm, đã được đánh giá về sản xuất kháng thể và interferon-alpha. Tính dương tính của kháng thể đã được ghi nhận ở 30% bệnh nhân, chủ yếu là IgA, thường không có sẵn trong các xét nghiệm kháng thể thương mại.
Đáng chú ý nhất là các tác giả nghiên cứu đã tìm thấy sự gia tăng đáng kể sản xuất IFN-alpha (in vitro) trong quần thể chilblain so với những bệnh nhân có PCR dương tính với COVID-19 cấp tính, cho thấy biểu hiện da COVID-19 này là loại I do virus gây ra bệnh liên quan.
Nghiên cứu này có một số ý nghĩa quan trọng. Đáp ứng interferon loại I tăng cao ở bệnh nhân có pernio/chilblains và COVID-19 tương đối nhẹ, trái ngược trực tiếp với bệnh nhân bị COVID-19 nặng mà không có chilblains, trong đó đáp ứng với interferon loại I bị khiếm khuyết.
Do đó, phát hiện này ủng hộ ý kiến cho rằng “ngón chân COVID” là biểu hiện bên ngoài của phản ứng miễn dịch vật chủ mạnh mẽ và hiệu quả. Ngoài ra, interferon tăng cao có thể giải thích sự chuyển đổi kháng thể tương đối thấp được thấy ở những bệnh nhân có ngón chân COVID vì những bệnh nhân này có thể loại bỏ SARS-CoV-2 nhanh chóng mà không tạo ra kháng thể.